Hoşgeldiniz

Tüm özelliklerimizi kullanmak için şimdi bize katılın. Kayıt olduktan ve giriş yaptıktan sonra, konular oluşturabilir, mevcut konulara cevaplar gönderebilir, üyelerinize itibar verebilir, kendi özel mesajlaşma sisteminizi alabilir ve çok daha fazlasını yapabilirsiniz. Aynı zamanda ücretsiz stickerimizden de faydalanabilirsiniz.

Salıncak Ve Motor Kulağı Modifiyeleri

ukku

Kayıtlı Üye
Katılım
3 Eki 2010
Mesajlar
1,017
Yaş
35
Tekrardan merhabalar,

Yay nedir, amortisör nedir, ne çeşitleri yol tutuşu ne şekilde etkiler, sokak kullanımında optimum yol tutuş için nelere dikkat etmeliyiz, nasıl bir kombinasyon uygulamalıyız, geçen konuda detaylıca bahsetmiştik. Tekrar göz atmak isteyen varsa buyursun; http://www.seatclubworld.com/tuning...yonlari-hakkinda-detayli-bilgilendirme-15117/

Şimdi ise biraz daha ileri seviye yol tutuş ve aktarma modifiyelerinden bahsedeceğim.
Kulağa yabancı gelen kelimelerde parantez içlerinde parçaların ingilizce isimlerini de vereceğim, yabancı kaynaklardan araştırmak isteyen olursa benim çektiklerimi çekmesinler :)
Daha ileri seviye diyorum, çünkü birazdan okuyacağınız değişiklikler günlük ve sokak kullanımında standart halinde olmayan titreşimler ve sertlikler yaratarak herkesi memnun etmeyebilir. Ama görüldüğü gibi fabrikanın yaptığı da herkesi memnun etmiyor, o yüzden problem yok :)

Hatırlayanlar olacaktır, ilk paylaşımımda gidip arabaya yay ya da amortisör takmadan önce ön takımın sağlıklı olmasından bahsetmiştim.
Ön takım bağlantılarında genelde kauçuk ya da türevi, esnek kompozit malzemeler kullanılır. Geneline burç (bush, bushing) denilen bu kauçuklar, tekerlekte ve şasede oluşan titreşim ve salınımları direksiyonda ve kabinde en az hissetmemizi, konfordan ödün vermememizi sağlar. Tabi ki bahsedilen konfor, bağlantı parçalarının sağlıklı olması şartı ile geçerlidir. Bu bağlantı parçaları eskidikçe önden gacırtı, gucurtu, tak-tuk şeklinde, olmaması gerektiğini bildiğiniz sesler duymaya başlarsınız, o halin konforlu olduğunu iddia eden yok :)

İlk parçamız salıncak. (wishbone, control arm)


Bu parça şase ile tekerlek arasındaki köprü gibidir, bazı bağlantılar salıncak üzerine yapılır. Bu salıncak dediğimiz parça tekerlekten şaseye gelen yanal kuvvetleri soğurur.
Nasıl yay ve amortisör düşey eksende çalışıyor ve çukurda, tümsekte, kasiste çalışarak düşey eksendeki kuvvetleri kabine aktarmamak için çalışıyorlarsa, salıncak da üzerindeki kauçuk burçlar sayesinde esneyerek ileri-geri ve sağ-sol esnemelerinde oluşan kuvvetleri soğuruyor ve bunu olabildiğince minimal hissetmemizi sağlıyorlar.
Nasıl oluyor tekerleğin ileri geri esnemesi?
Gaza ilk basıldığı anda geriye doğru ve fren anında ileri doğru oluşan G kuvveti, salıncakları ve haliyle burçları da geri çekmeye çalışır. Burdaki esnemeler de bağlantılı olduğu tekerleği hareket yönüne göre, ileri ya da geri sürüklemeye çalışmaktadır. Bu esneme sağlıklı bir salıncakta gözle görülür bir ileri-geri hareket olmasa da hareketin eksenini daha iyi anlamanız için burçların özelliğini yitirdiği bir aracın dışarıdan nasıl gözüktüğünü video ile göstereyim;
BMW Control Arm Bushing Failure - YouTube
Araca ilk hareketin verildiği anda dışarıdan ön tekerleklere bakın, önce kasanın gidip tekerleği sonra peşinden sürükler gibi bi hareket yaptığını görürsünüz. Bu net bir şekilde salıncak burcu (wishbone bushing, control arm bushing) problemidir.

Sağlıklı bir araçta bu ileri-geri hareketler bu kadar kolayca gözlemlenemez ama, esnek malzeme olan kauçuk burç; hızlanmalarda tekerleği geri doğru gitmesine ve yavaşlamalarda da öne doğru gidiyor olmasına izin vermesinden dolayı yola tutunmalar ve istediğimiz hareketin yola aktarılması hep bi gecikme ile olmaktadır. Aynı zamanda virajdaki tekerleğin üzerine binen yanal kuvvetler de salıncağın kısmen yatay eksende esnemesine ve tekerleğin zemine basma açısının olması gerekenden farklı bir forma gelmesine sebep olmaktadır. Bu da yere tutunmayı zayıflatır.
O zaman hayatımıza yeni bir tanım giriyor: Poliüretan.
Nedir poliüretan? Bilenler vardır mutlaka ama, detaya gerek var mı? Bence yok, şöyle özetleyebilirim; bağlantılarda esneyen kauçuk malzemeler yerine kullanılan sert bir malzeme alternatifidir. Merak eden varsa buyursun; Poliüretan - Vikipedi
Standart burçların fabrikada pres ile geçmiş olduğu, aynı ilk fotoğraftaki gibi olan salıncağımızı alıp tornacıya gidiyoruz.. Diyoruz ki bunları çıkar.. O da sanıyor ki arabamıza bakım yapacağız :)
Elimizde bir takım poliüretan burç oluyor, görünüşleri şu şekilde;
http://fswerks.com/images/controlarmbushings.gif
Dışardan bakılınca renk dışında bi fark yok. Renk de kırmızı olması şart değil, renk renk burçlar var. Ben arabamın renginden dolayı kırmızı tercih ediyorum :)
Standart malzeme ve poliüretan malzemenin sertlik farkını görmek için elinizle sıkıştırmaya çalıştığınızda standart burçların çok kolay ezilebildiğini ancak poliüretanların hiç taviz vermediğini görebiliyorsunuz. Sonra bu burçları kendi, suya dayanıklı gresiyle yağlayıp salıncaklara montajlıyoruz. Bitmiş hali böyle oluyor: http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:...li9f3UJwDSATcsVCshJrhFMHqTYCank6npIa7xSOs2IVQ

Arabanın altına girdiğinizde de, tabi burçlar kirlenmemiş ise, buna benzer kareler görüyorsunuz;
http://mustang-performance.net/bbk-polyurethane-bushings-lubrication-point.jpeg

Montajdan sonra aracınızı tecrübeye çıktığınızda tekerleklerin gerçekten de gereksiz yere ileri geri oynamadığını hissedebiliyorsunuz. Hem gaza ilk basma anında ve vites aralarında hem de frene basıldığı ilk anda yavaşlamaya karşı daha tepkili bir aracımız oluyor. Virajda tekerlek açılarının her şartta olması gerektiği gibi kalıyor olmasını sokakta milisaniye ile ölçmek pek mümkün olmasa da gaza basma anındaki tokluk dikkatimizi çekiyor ve minik bi stabilite artışını aracımızı tanıdığımızdan farkediyoruz. Ya da "O kadar uğraştık kesin iyisi olmuştur" diyerek para ve vakit harcamış olmanın sonucunda psikolojik iyileşmeyi daha ilk anda hissediyoruz :)


Önceki aracımda da uyguladım, A3'ümde de uyguladım. Araçta yay-amortisör sertliğinin dışında farklı bir sertlik oluyor. Ama rahatsız edici seviyede mi? Pek sayılmaz. Eğer aracı sert bi çukura düşürürseniz ya da kaldırıma çarparsanız, normalde yamulmayacağını varsaydığımız salıncak, poliüretan burçlarla daha kolay hasar alabilir hale geliyor. Dikkat edilirse problem yok yani. Başka bi dezavantajı var mı derseniz, sanırım yok. :)


Tanıyacağımız diğer parça ise; Alt şanzıman kulağı (takozu) (dogbone mount)

dogbone.jpg


Fotoğraftaki örnek Golf IV'den alınmıştır ama zaten her araçta buna benzer bir şekli vardır.

Kulak, motor ve şanzımanı şaseye montajlayan parçalardır.
Bu kulak ise, motorun ileri-geri hareketini en çok etkileyen kulaktır.
Bahsedilen ileri-geri hareketini videoda görebilirsiniz;
Golf IV Dogbone Mount Movement - YouTube

Araçta gaza bastığımız zaman arabanın ön tarafının havaya kalkması ve aracımız biraz güçlü ise tekerleklerin yerle temasını kaybedip patinaj çekmeye başlamasının sebeplerinden birisi bu motor esnemesidir. Aynı zamanda momentin bir kısmı motoru esnetmeye gittiğinden, ilk tepki tekerlekler patinaja kalmasa bile zayıf olmaktadır.
Burda imdadımıza yine poliüretan yetişiyor. Bu takozun içindeki kauçukları, sökülme aşamasında yine tornacı yardımı ile, aracımız için üretilmiş, daha sertleri olan poliüretanlar ile değiştiriyoruz. Parçaların neye benzediği, öncesi ve sonrasında esenemenin nasıl fark ettiğini videodan rahatça görebilirsiniz;
Dogbone Mount Upgrade Before/After - YouTube

Kendi aracımda uyguladım, gaza basınca ön tarafın havaya kalkmasını beklemeden direkt harekete başlıyor olmak gerçekten çok keyifli. Virajda gaza basılması halinde de ön kısmı daha stabil tutmaya yardımcı oluyor. Bu da size daha stabil bi yönlendirme demek.
Poliüretan salıncak burçları ile birlikte uygulanmasını tavsiye ederim. Dezavantajına gelirsek; araç rölantideyken, özellikle soğuk motorda direksiyondan hissedilir bir titreşim var. Rahatsız edici mi diye sorarsanız, tamamen kişiden kişiye değişir. Beni rahatsız etmiyor. Zaten harekete başladıktan sonra pek bi konforsuzluğu kalmıyor.

"Track day" kültürü oturmuş yurtdışı forumlarında sıkça karşılaşılan modifiyelerdendir. Bizim pistlerimiz çok kısıtlı olsa bile süspansiyon ve ön takım rijitliğine kafayı çizdiğimden seviyorum bu tip değişiklik ve modifiyeleri.
Sportif bir sürüş isteyenlere tavsiye ederim, aldığınız keyfe değiyor :)

Daha yazacaktım ama baktım çok uzamış, tadında bırakıyorum.. Farklı parçaların tanıtımları ve modifiyeleri ile karşınızda olacağım :)
Vakit ayırıp okuduğunuz için teşekkürler,
Esen kalın,
Utku UZUNOĞLU



Kaynak kendi sayfam :)
http://utkuuzunoglu.blogspot.com
 
Ellerinize sağlık ya , sıkılmadan okudum her vidyoyu resmi dikkatlice izledim,baktım. En çok hayran kaldığım olay da Motor kulağı için yapılan , poliüretanlara hasta oldum resmen sapasağlam hal alıyor. esneme yapmıyor. Ne kadar yararı olur bilinmez ama bizler arabalarımız için her zaman daha iyisini daha iyisini istersiz neden vakit kaybedelim ? :)
Tekrar ellerinize sağlık teşekkürler :)
 
  • Beğen
Reaksiyonlar: ukku
kanka yılbası ıkramıyesı bana cıkarsa bı dergı kurup senıde bas edıtor yapacam :D elıne saglık
 
  • Beğen
Reaksiyonlar: ukku
SCW için verdiğin emek ve bilgiler için sana teşekkür ederim utku..sağol.
 
  • Beğen
Reaksiyonlar: ukku
Geri
Üst Alt