Hoşgeldiniz

Tüm özelliklerimizi kullanmak için şimdi bize katılın. Kayıt olduktan ve giriş yaptıktan sonra, konular oluşturabilir, mevcut konulara cevaplar gönderebilir, üyelerinize itibar verebilir, kendi özel mesajlaşma sisteminizi alabilir ve çok daha fazlasını yapabilirsiniz. Aynı zamanda ücretsiz stickerimizden de faydalanabilirsiniz.

Madeni Yağ Sözlüğü

kfy

Administrator
Katılım
25 Ağu 2009
Mesajlar
13,459
Yaş
60
A

A.A.M.A
(American Automobile Manufacturers Association) Amerikan Otomobil Üreticileri Birliği
A.C.E.A
(Association of European Automotive Manufacturers) Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği
A.C.S A
(American Chemical Society) Amerikan Kimyasal Üreticileri Birliği
ADHEZYON
Bir maddenin diğer bir maddeyi çekme kuvvetidir.
AFNOR
(Association Français de Normalisation) Fransız Standartları Birliği
A.G.M.A.
(American Gear Manufacturers' Association) Amerikan Dişli Üreticileri Birliği
AKMA NOKTASI
Bir yağın düşük çalışma sıcaklıklarında akma kabiliyetinin göstergesidir. Bu derece, sıvının belirlenmiş koşullarda akışkan kalacağı en düşük ısıdır.
AKMA NOKTASI DÜŞÜRÜCÜ
Madeni yağın düşük sıcaklık etkisiyle akıcılığını kaybetmemesi için klorlanmış mum ile tenlerin bir araya getirilmesinden elde edilen yüksek molekül ağırlıklı metakrilat polimerdir.
ALKALİ
Madeni yağdaki alkali maddeler asidi nötralize ederek asidik ve korozif aşınmayı önleyen bazik özellikte maddelerdir.
ANİLİN NOKTASI
Eşit hacimde anilin ile bazyağ ya da yakıtın tam karışım oluşturabildiği en düşük sıcaklıktır.
API
(American Petroleum Institute) Amerikan Petrol Enstitüsü
ASİT DEĞERİ
Bir akaryakıttaki asiditenin tamamını veya bir kısmını nötralize etmek için gerekli olan KOH miktarının ölçüsüdür.
ASTM
(American Society for Testing Materials) Amerikan Malzeme Test Birliği
AŞINMA
Hareketli iki yüzey arasında, metalin metala temas etmesi sonucu, partiküller veya yüzey sertliği nedeniyle oluşan aşınmadır.
AŞINMA ÖNLEYİCİ KATIKLAR
Metalin metale temas etmesini engellemek için, fazla yük taşıyan parçalar üzerinde ince, yapışkan tabakalar oluşturan katkı maddeleridir.


B

BAKIR ÇÜRÜTME DEĞERİ
Bir akaryakıtın, saf bakırı çürütmeye yatkınlığının nitel ölçümüdür.
BAKTERİ ÖNLEYİCİ
Sıvıların su bazlı elementlerinde bakteri oluşmasını önleyen ve kötü kokular oluşmasına engel olan katkı maddesidir.
BAZ
Tuz ve su oluşturmak için asitlerle reaksiyona giren bileşimlerdir. Yakıtın yakılması ve yağın oksidasyonu sırasında oluşan asitlerin nötralize edilmesi için yağ katkılarına yağda çözülebilen bazlar eklenmiştir.
BAZ DEĞERİ
Bir yağın bazlığını nötralize etmek için gerekli olan asit miktarıdır.
BAZ YAĞ
Genellikle rafine edilmiş petrolden oluşan ve nihai yağ ürünlerini oluşturmak üzere için katkı maddeleriyle karıştırılan baz sıvıdır.
BIA
(Boating Industry Association) Bot Endüstrisi Birliği
BENZİN
Sıvı hidrokarbonların uçucu bir karışımıdır, küçük miktarda katkı maddeleri içerir ve buji ateşlemeli, içten yanmalı motorlarda yakıt olarak kullanılmaya uygundur.
BEYAZ YAĞ
Kozmetik ve ilaç gibi özel uygulama alanlarında kullanılan, çok rafine edilmiş bir yağ ürünüdür.
BLOW-BY
Yanmamış yakıtın ve yanma sonucu oluşan gazların, içten yanmalı motorların piston halkalarından geçmesi ve bunun sonucunda yakıt incelmesi, üst karter yağının kirlenmesidir.
BSI
(British Standards Institution) İngiliz Standartları Birliği

C

CEC
(Coordinating European Council) Avrupa Koordinasyon Konseyi
CMA
(Chemical Manufacturers Association) Kimyasal Üreticileri Birliği
COP
(Code of Practice) Pratik Kodlama
CRC
(Coordinating Research Council) Araştırma Koordinasyonu Konseyi
ÇOK DERECELİ YAĞ
Birden fazla SAE viskozite sınıflandırma derecesi gereksinimlerini karşılayan ve tek dereceli bir yağdan daha geniş ısı aralığında kullanılabilen motor veya dişli yağıdır.
ÇÖZÜCÜ AYRIŞTIRMA
Ağır gaz yağı ve diğer ağır maddelerden temel yağ maddelerinin, furfural veya fenol gibi çözücüler kullanılarak ayrıştırılması işlemidir.
ÇÖZÜCÜ RAFİNE ETME
Yağın oksiditeye direncini, viskozite indeksini ve katkılarla karışabilme özelliğini arttırmak için, damıtılmış yağlardan reaktif bileşenlerin (doymamış hidrokarbonlar) ayrıştırılması için yapılan rafine etme işlemidir.
ÇÖZÜNMEYEN MADDELER
Kullanılmış yağlarda, toz, kir, aşınma partikülleri veya oksitlenme gibi nedenlerle oluşan maddelerdir.

D

DETERJAN
Petrol türevlerinden elde edilen, temizleme, arıtma özelliği bulunan kimyasal maddedir.
DETERJAN KATIKLARI
Yüksek sıcaklıkta çalışan makinelerde oluşan birikintileri azaltan veya oluşumunu önleyen bazik tuzlardır.
DETERJAN/SEYRELTİCİ
Bir deterjanla bir seyrelticiyi birleştiren katkı maddesidir.
DIN
(Deutsche Industrie Normen) Alman Endüstriyel Standartları
DİSPERSAN KATIKLAR
İlave edildikleri madeni yağ içinde düşük sıcaklık çalışma şartlarında tortu teşekkülünü önleyen veya geciktiren metal içermeyen külsüz katıklardır.
DONMA NOKTASI DÜŞÜRÜCÜ
Madeni yağın düşük sıcaklık etkisiyle akıcılığını kaybetmemesi için klorlanmış mum ile fenollerin biraraya getirilmesinden elde edilen yüksek molekül ağırlıklı metakrilat polimerlerdir

E

EGR
Otomobillerdeki nitrojen oksitlerin (NOX) emisyonun azaltan sistemdir. Sistem egzoz gazlarını karbüratöre veya ana emme borusuna gönderir, burada hava/yakıt karışımı inceltilir, üst yanma ısıları düşürülür ve böylece NOX oluşma ihtimali azaltılır.
EHD
Yağ tabakasının çok yüksek basınç altındaki sıkışmaya dayanıklı olmaması nedeniyle, çiftli parçaların elastiki deformasyona uğradığı, devirli elemanlardaki yüksek birim yükleri ve hızları ile belirlenen bir yağ rejimidir.
EMA
(Engine Manufacturers Association) Motor Üreticileri Birliği
EMİSYON
Kurşunlu yakıtların yanması, çevre için zararlı kabul edilecek egzoz gazlarının emisyonuna neden olur. Su ve CO2 bu kategoride değildir ancak CO, NOX ve hidrokarbonlar yasal kontrole tabidir. Benzinli motorlar bu üç maddeyi de üretmektedir; dizel motorlar ayrıca, kontrol altında olan parçacıklı maddeler de üretir.
EMÜLSİYON KATIKLARI
Makinelere sızan suyu kendi bünyesi içinde tutup paslanmaya engel olan maddelerdir.
EOLCS
(Engine Oil Licensing and Certification System) Motor Yağları Lisans ve Belgeleme Sistemi
EP AŞIRI BASINÇ KATIKLARI
Relatif hareket eden yüzeylerde metalin metale temasını önlemek amacıyla yağlara ilave edilen, film mukavemetini ve yük taşıma kapasitesini arttıran katıklardır.

G

GENLEŞMEYE BAĞLI AŞINMA
İki yüzey arasındaki küçük genleşme hareketinden dolayı kırmızı veya siyah pas oluşturabilirler.
GÖRÜLEN VİSKOZİTE
Belirli sıcaklık ve makaslama hızı şartlarında, Newton teorileri dışındaki sıvıların viskozitesinin ölçüsüdür.
GRES
Bir akışkan yağlayıcı ile kalınlaştırıcının karışımından oluşan, kıvamı katıdan yarı akışkana kadar değişen bir maddedir.

H

HDDEO
(Heavy Duty Diesel Engine Oil) Ağır Hizmet Dizel Motor Yağları
HİDRODİNAMİK YAĞLAMA
Metal elemanlar arasındaki madeni yağ filminin kalınlığı 6000 Angstrom'dan fazla ise bu tip yağlamaya hidrodinamik yağlama (kalın film yağlaması) denir.
HİDROSTATİK YAĞLAMA
Yağ filminin kalınlığı 6000 Angstrom'dan az ise bu tip yağlamaya hidrostatik yağlama (ince film yağlaması) denir.

I

ILSAC
(International Lubricant Standardization & Approval Com.) Uluslararası Madeni yağ Standardizasyon ve Onay Kom.
ISO
(International Organization for Standardization) Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu


İ

İŞLENMİŞ PENETRASYON
Gresler kıvam ölçümü sırasında bir miktar işlenirler. Bu nedenle gresler standart bir gres işleyicisinde belirli bir miktar dövülüp işlendikten sonra kıvam yani penetrasyon değerleri ölçülür. Bu ölçülen değere İşlenmiş Penetrasyon Değeri adı verilir.

J

JAMA
(Japan Automobile Manufacturers Association) Japon Otomobil Üreticileri Birliği
JASO
(Japan Automobile Standards Organization) Japon Endüstriyel Standartları
JIS
(Japanese Industrial Standards) Japon Endüstriyel Standartları
JSAE
(Society of Automotive Engineers, Japan) Japon Otomotiv Mühendisleri Birliği

K

KANAMA (BLEEDING)
Stoklama sırasında gresin yağ bileşeninin ayrılması olayıdır
KALINLAŞTIRICILAR
Yağı grese dönüştüren ve gresin pek çok önemli özellik ve performans karakteristiklerini kontrol altında tutan maddelerdir.
KARIŞTIRICI
Su ve yağın dayanıklı bir karışım veya sübye oluşturmasını destekleyen katkı maddesidir.
KATALİTİK KONVERTÖR
Araç emisyonu kontrol sistemlerinin önemli bir parçasıdır. Oksitlendirici konvertörler, egzoz gazlarını hidrokarbonlar ve karbonmonoksitten (CO) arındırırken, azaltıcı konvertörler nitrojen oksit (NOX) emisyonlarını kontrol ederler. Her ikisi de yakıt veya yağdaki kurşun bileşenlerinden ‘ zehirlenebilecek’ soy metalden (platin, paladyum veya rodyum) katalizörler kullanır.
KATIK
Başlangıçta madeni yağda bulunmayan veya belli bir miktarda bulunan, yağlara istenen bazı özellikleri kazandırmak, mevcut özelliklerini geliştirmek, istenmeyen bazı özelliklerini minimuma indirmek veya yok etmek amacıyla ilave edilen maddelere "katık" denir.
KATIK STABİLİTESİ
Katıkların kullanım ve depolama esnasında performanslarını koruyabilme yeteneğidir.
KAVITASYON
Hareket halinde yağın kaplaması gereken yüzeyi geçici olarak kaplayamaması olayının sebebiyet verdiği durumlardır.
KİNEMATİK VİSKOZİTE
Görünür viskozitenin yoğunluğa bölümü kinematik viskoziteyi verir. Birimi stoke' dir.
KOHEZYON
Bir maddeyi teşkil eden parçacıkları bir arada tutan kuvvettir.
KOROZYON AŞINMASI
Kimyasal reaksiyon sonucu oluşan aşınmadır.
KOROZYON ÖNLEYİCİLER
Yatak alaşımlarını ve metal yüzeylerini, motorun demir ihtiva etmeyen parçalarını yüzeylerde film oluşturarak yağlardaki asidik artıkların kimyasal etkisinden koruyan katıklardır.
KÖPÜK ÖNLEYİCİLER
Yağın havadan kolayca ayrılması ve köpürmemesi için kullanılan katıklardır.

M

MADENİ YAĞ
Genel olarak, iki katı cismi birbirinden ayırmak ve sürtünme gücünü minimuma indirerek kolay hareket etmesini sağlamak için kullanılan maddelere denir.
METAL PASSIVATÖRLER
Metalin hava, yağ ve diğer maddelerle kimyasal reaksiyona girmemesi için madeni yağa ilave edilen katıklardır.
MOTOR TORTULARI
Yanmamış veya kısmen yanmış yakıt veya üst karter yağındaki kısmi bozulma nedeniyle oluşan sert veya dirençli tortu, cila ve karbon kalıntısı birikimidir. Yanan maddelerin yoğunlaşmasında oluşan su, karbon, yakıt veya yağ katkı kalıntıları, toz ve madeni parçacıklar da bu birikime neden olmaktadır.
MOTOR YAĞININ İNCELMESİ
Yanmamış yakıtın üst karter yağını kirleterek, viskoziteyi ve parlama noktasını düşürmesidir. Bu durum, parçaların aşındığı veya yakıt sisteminde ayar bozukluğu olduğu anlamına gelmektedir.
MSDS
(Material Safety Data Sheets) Malzeme Güvenlik Bilgi Formları
MUTLAK VİSKOZİTE
Akışkanın akmaya karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanır. Kayma geriliminin kayma oranına bölümü mutlak viskoziteyi verir. Birimi poise' dir.
MVMA
(Motor Vehicle Manufacturers Association) Motorlu Taşıt Üreticileri Birliği

N

NALSAS
(North American Lubricant Standard. & Approval Sys.) Kuzey Amerikan Madeni yağ Stand. ve Onaylama Sis.
NİTRASYON
Nitrojen oksitlerin, yüksek ısılarda akaryakıtlara saldırdığı ve sonuçta viskozite artışı ve tortu oluşumunun meydana geldiği süreçtir.
NÖTR YAĞ
En çok kullanılan otomobil ve dizel yağların temelidir. Vakum damıtmada en üst tabakadan alınır.
NÖTRLÜK DEĞERİ
Bir yağın asidite veya alkaliliğinin ölçüsüdür. Bir gram yağı nötralize etmek için gerekli olan asit (HCl) veya baz (KOH) miktarının miligram/kütlesidir.
NLGI
(National Lubricating Grease Institute) Milli Yağlama Gresi Enstitüsü gresleri işlenmiş penetrasyon değerlerine göre sınıflandırır.
NMMA
(National Marine Manufacturers Association) Milli Deniz Taşıtları Üreticileri Birliği
NVMA
(National Vehicle Manufacturers Association) Milli Taşıt Üreticileri Birliği

O

OEM
(Original Equipment Manufacturers) Orijinal Ekipman Üreticileri Birliği
OKSİTLENME
Maddelerin oksijenle reaksiyona girip özelliğinin bozulmasıdır. Oksijen akaryakıtla etkileşmesi sonucunda oksitlenme meydana gelir. Süreç, sıcaklık, ışık, madeni katalizörler ve su, asit veya katı kirleticilerin varlığı ile hızlanır. Sonuçta viskozite artışı ve tortu oluşumu gözlenir.
OKSİTLENME STABİLİTESİ
Bir akaryakıtın oksitlenmeye karşı direnci, dolayısıyla servis ve depolanma süresinin göstergesidir.
OKSİDASYON ÖNLEYİCİLER
Yağlayıcının oksidasyonunu önleyerek ve metal kısımlar üzerinde tortu birikimini azaltarak makine ve yağın ömrünü uzatan katıklardır.
OLEIK ASIT
Madeni yağa %1 oranında ilave edilen ve orta basınç EP katığı gibi kullanılan organik bir asittir.
OTOMATİK ŞANZIMAN SIVISI
Motorlu araçlarda hidrolik şanzımanlar için kullanılan sıvıdır.

Ö

ÖN ATEŞLEME
Benzinli bir motorda, kıvılcım oluşmadan önce yakıt/hava karışımının yanmasıdır. Genelde, yanma haznesindeki akkor haldeki yakıt veya yağ kalıntıları nedeniyle meydana gelir, güç kaybına neden olur ve motora zarar verir.

P

PARAFİN
Ham parafin yağından elde edilen ve yüksek oranda doymuş hidrokarbonlar içeren bir cins akaryakıttır. Genelde soğuk akış problemlerine yol açtığı düşünülmektedir.
PARLAMA NOKTASI
Bir sıvının, devamlı şekilde yanmadan önce (ateş noktası), ani yanmayı (bir parlama) destekleyeceği minimum ısıdır. Parlama noktası, bir akaryakıtla ilgili yangın ve patlama tehlikelerini belirleyen önemli faktörlerden biridir.
PAS ÖNLEYİCİ KATIK
Makine içine sızan rutubet ve suyun pas yapmasını önlemek amacıyla madeni yağa eklenen polar organik bileşiklerdir.
PPD
Akma noktası düşürücü katıklar, madeni yağın akma noktasını düşürerek düşük sıcaklıklarda katılaşmasını önleyen polimerik maddelerdir.

R

RAFİNE ETME
Ham yağ ve parçacıklarının mamül akaryakıtlar haline getirildiği süreçler dizisi; termal parçalama, polimerizasyon, alkalizasyon, yeniden biçimlendirme, hidro parçalama, hidro şekillendirme, hidrojenleme, çözücü özütünü alma, parafin arıtma, yağ arıtma, asitle işleme, kil filtreleme ve asfalt arıtma işlemlerini içerir.

S

SAE
(Society of Automotive Engineers) Otomotiv Mühendisleri Birliği
SENTETİK YAĞ
Planlı ve öngörülebilir özelliklerdeki bir bileşim yaratmak için belirli bir kimyasal bileşime sahip reaktif maddelerden üretilen yağdır.
SETAN DEĞERİ
Standart tek silindirli motor testiyle, dizel yakıtın yanma gecikmesini, referans alınan yakıtlarla karşılaştırılarak ortaya çıkartılan, dizel yakıtın yanma kalitesinin ölçüsüdür. Setan değeri yükseldikçe, yüksek hızlı, doğrudan enjeksiyonlu bir motorun çalışması kolaylaşacak ve daha az ‘beyaz duman’ ve ‘dizel boğulması’ yaşanacaktır.
SETAN ENDEKSİ
Bir dizel yakıtın setan değerini öngörmek için, fiziksel özelliklerinden hesaplanan bir değerdir.
SEYRELTİCİ
Üst karter yağındaki katı kirletici maddeleri koloit (ultramikroskopik parçacıklardan oluşan madde) düzeyinde tutarak, motor parçalarında tortu ve cila kalıntılarının oluşmasını önleyen katkı maddesidir. Genelde külsüzdür ve deterjanlarla birlikte kullanılır.
SIKIŞTIRILMIŞ HAVA
Atmosferik basınçtan daha büyük basınçtaki havadır.
SİYAH YAĞLAR
Açık dişliler ve çelik kablolar için kullanılan ekstra katkı sağlayan, asfaltlı materyaller içeren yağlardır.
SSI
Bir viskozite düzenleyicinin, bir yağın, motor çalışmasına veya özel test koşullarına maruz kaldığındaki yüzde kinematik viskozite kaybına olan katkısının ölçüsüdür.
SÜRTÜNME
Hareket halinde olan veya hareket ettirilmek istenen bir cismin hareket yönünün aksi yönünde gelişme gösteren bir kuvvettir.

T

TBN
Toplam Baz Numarası madeni yağdaki alkali madde miktarını belirtir. Birimi mgKOH/g' dir. Motorin kükürt içerdiğinden dizel motor yağlarının TBN değeri önem taşır.

U

UÇ NOKTA
Bir petrol maddesinin damıtılma testi sırasında kaydedilen en yüksek buhar ısısıdır.
UÇ YAĞLAMA
Tam sıvı bir yağ tabakası geliştirilmeden, birbirine sürtünen iki yüzeyin arasının yağlanmasıdır. Bu durum aşırı yüklenme durumlarında oluşur ve metalin metale değmesinin önlenmesi için, aşınma önleyici veya aşırı basınç (EP) katkılarının kullanılmasını gerektirir.

V

VİSKOZİTE
Bir yağın akmaya karşı gösterdiği iç direnin ölçüsüdür. En sık kullanılan birimi centistoke’dur (cSt). Kinematik viskozite genel olarak 40°C veya 100°C sıcaklıkta ölçülür.
VI
Viskozite indeks geliştirici katıklar, ısı değişiminin yağ viskozitesi üzerindeki etkisini azaltan, yağda eriyebilen organik polimerlerdir.

Y

YAĞLAMA
Birbirlerine temas eden hareketli yüzeyler arasına sürtünme azaltıcı bir tabaka yerleştirilerek sürtünme ve aşınmanın kontrol edilmesidir.
YAPIŞKANLIK VERİCİ KATIK
Yağların yataklardan damlamaması ve damlalar sıçratmaması için, yağın fazla kohezyon göstermesini ve lifli yapıda olmasını sağlayan sabun bileşikleridir.
YENİDEN RAFİNE ETME
Kil temizleme, filtreleme veya daha gelişmiş metodlar kullanarak kullanılmış yağları işlemek ve yeniden kullanıma hazır hale getirmektir.
YOĞUNLUK
Birim hacim başına düşen kütledir. Birimi kg/m³ veya gr/cm³ tür.

Z

ZİFT
Ham petrolün vakumla damıtılması sonucunda oluşan, kahverengi veya siyah bir tortudur. Asfalt veya katran olarak da adlandırılır. Yüksek molekül ağırlığına sahip hidrokarbonlar ve az miktarda sülfür ve nitrojen bileşenlerinden oluşur.
 
teşekkürler Cezmi Abim ihtiyaç olduğunda bakılıp öğrenilcek bi konu..
ama bişi sormak istiyorum..motor yağı, motor suyundan kalorifer kapalıyken daha hızlı mı ısınır yoksa daha mı geç..benim bi fikrim var ancak sorulması gereken kişi sensin.. :)
 
Geri
Üst Alt